Woningprijzen blijven stijgen
De huizenprijzen voor bestaande koopwoningen in Nederland stegen in september met 5,9 procent vergeleken met vorig jaar. Het aantal woningverkopen groeide in september met 28,7 procent ten opzichte van vorig jaar. Rabobank ziet dat het vertrouwen in de koopwoningenmarkt hoog blijft. Prijsstijging van vrijstaande woningen blijft echter achter.
September bleek opnieuw een positieve maand voor de Nederlandse koopwoningmarkt: het vertrouwen blijft bijzonder hoog, en vergeleken met september vorig jaar werden fors meer huizen verkocht. Tegelijkertijd steeg de Prijsindex Bestaande Koopwoningen (PBK) met 5,9 procent ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. Het prijsherstel is wel ongelijk verdeeld: vrijstaande huizen blijven achter bij de prijsstijging van bijvoorbeeld appartementen en tussenwoningen.
Stijgende verkopen
In september wisselden 21.009 huizen van eigenaar, 28,7 procent meer dan in dezelfde maand een jaar eerder (zie figuur 1). Het driemaandelijkse totaal kwam uit op 60.707 verkopen, een stijging van 20,7 procent ten opzichte van de drie maanden ervoor.
In totaal werden in de afgelopen twaalf maanden 206.354 woningen verkocht. Voor heel 2016 verwachten wij dat het aantal verkopen uitkomt op 200.000 tot 220.000 woningen.
Doordat er meer huizen worden verkocht dan nieuw op de markt worden aangeboden, neemt de voorraad te koop staande huizen steeds verder af. Kopers hebben daardoor minder te kiezen. Bij NVM-makelaars stonden in het afgelopen kwartaal gemiddeld zeven woningen te koop voor elk huis dat werd verkocht. Dat is één minder dan in het tweede kwartaal van dit jaar. De markt wordt dus steeds krapper. Opvallend daarbij is dat de markt voor vrijstaande huizen veel minder krap is dan voor andere woningtypen (zie figuur 2). Voor vrijstaande woningen was de markt altijd al ruimer dan voor bijvoorbeeld tussenwoningen, maar de kloof is de laatste jaren verhoudingsgewijs licht toegenomen.
Hoog vertrouwen
In september bleef het vertrouwen in de koopwoningmarkt hoog. De Eigen Huis Marktindicator van Vereniging Eigen Huis kwam net als in augustus uit op 121 (zie figuur 3). Hoe hoger het cijfer boven de 100, hoe optimistischer consumenten zijn over de woningmarkt.
De koopbereidheid, waarmee het CBS meet of consumenten geneigd zijn grote aankopen zoals auto’s en wasmachines te doen, steeg in oktober naar 107. Dit is het hoogste punt sinds pakweg negen jaar. In juli en augustus nam de koopbereidheid juist iets af. Dat was mogelijk het gevolg van de uitslag van het Brexit-referendum in juni, waarin het Britse volk zich uitsprak tegen het lidmaatschap van de Europese Unie. Die dip lijkt nu hersteld.
Hogere prijzen, maar vrijstaande huizen blijven achter
Door de toenemende krapte, het hoge vertrouwen in de koopwoningmarkt en de historisch lage hypotheekrente worden huizen voor steeds hogere prijzen verkocht. De PBK nam in september met 5,9 procent toe ten opzichte van dezelfde maand vorig jaar (figuur 4). Het gemiddelde prijsniveau van vlak voor de crisis is echter nog niet bereikt. Op dit moment ligt de PBK nog 11,3 procent onder de piek van het derde kwartaal van 2008.
Niet alle typen woningen gaan gelijk op in de prijsgroei. Tijdens de economische crisis daalden de prijzen van vrijstaande huizen het meest, en herstellen sindsdien moeizamer dan die van andere woningtypen (zie figuur 5). Zo steeg de prijsindex voor vrijstaande koopwoningen sinds het dal op de woningmarkt in het tweede kwartaal van 2013 met 7,0 procent, terwijl die voor alle Nederlandse koopwoningen samen met 11,1 procent toenam.
Die plek in de achterhoede kan worden veroorzaakt door achterblijvende vraag. Zo is het gros van de vrijstaande huizen te vinden in minder stedelijke en/of afgelegen gebieden met minder vraag. Vrijstaande woningen zijn gemiddeld ook duurder dan andere woningtypen, waardoor de vraag kleiner is. Als laatste is het aanbod van vrijstaande woningen veel heterogener dan van andere woningtypen, waardoor vraag en aanbod altijd al moeilijker op elkaar aansluiten.
